Cześć, po długiej przerwie wracamy do Poznania i zaglądamy po raz drugi na osiedle Warszawskie-Pomet-Maltańskie. Za pierwszym razem skupiliśmy się na terenie bezpośrednio nad jeziorem Maltańskim, tym razem zapraszam Was do zwiedzenia reszty osiedla!
Świątynie na os. Warszawskim
Zaczniemy od dwóch świątyń ulokowanych na osiedlu Warszawskim. Pierwszą z nich jest rzymskokatolicki kościół Chrystusa Odkupiciela. Budowa tej dwupoziomowej świątyni umotywowana była zwiększającą się liczbą parafian, dla których dotychczasowy kościół okazał się za mały. Pierwszą mszę świętą odprawiono tu w 1983 roku, konsekracja zaś nastąpiła w 1997 roku. Budynek był zamknięty, więc nie udało nam się zajrzeć do środka.
Co stało się zatem z pierwotnym kościołem parafialnym, wzniesionym w 1935 roku? Został on przekazany w ręce parafii grekokatolickiej i od 1998 roku mieści się w nim cerkiew Opieki Matki Bożej. Tu także mogliśmy obejrzeć jedynie budynek z zewnątrz.
Cmentarz na Miłostowie
Cmentarz komunalny nr 1 to największy pod względem powierzchni i drugi pod względem liczby pochowanych osób cmentarz w Poznaniu. Na 98,69 ha miejsce ostatniego spoczynku znalazło ponad 81 tysięcy osób. Cmentarz ten został założony w latach 1940 – 1943 jako Cmentarz Centralny (Zentralfriedhof). Do prac przy jego tworzeniu oddelegowano Żydówki z okolicznych obozów. Pierwsze pogrzeby odbyły się w 1943 roku.
Na miłostowskim cmentarzu istnieje 6 kwater upamiętniających ofiary wojny. Są to kwatery żołnierzy: polskich, niemieckich, radzieckich oraz kwatery: kombatantów, lotników i ofiar bombardowań.
Swoje miejsce w wydzielonych kwaterach mają tu także wyznawcy prawosławia, muzułmanie, żydzi i ewangelicy.
Na Miłostowie w dawnym forcie IIIa w 1993 roku powstał pierwszy w Polsce zakład kremacji, a przy nim także pierwsze w kraju pole urnowe.
Cmentarz komunalny nr 1 jest miejscem pochówku wielu zasłużonych i znanych osób. Można wymienić wśród nich chociażby poznańską aktorkę Krystynę Feldman, piosenkarkę Adę Rusowicz czy byłą minister Krystynę Łybacką.
Istnieje jeszcze jedna, można powiedzieć nieoficjalna, kwatera maltańska. Była ona miejscem, gdzie przenoszono groby ekshumowanych z cmentarza na Malcie. Zachowały się tu tylko nieliczne groby, choć obejmuje ona obszar około hektara.
Gdybyście byli bliżej zainteresowani tematem miłostowskiego cmentarza, to odsyłam do fachowca na e-lapidarium.pl
Fort IIIa
Jak już wiecie, fort pośredni IIIa (Prittwitz, Józefa Sułkowskiego) pełni obecnie funkcję zakładu kremacji. Wybudowano go w drugim etapie powstawania Twierdzy Poznań w latach 1887–1890. W czasie II wojny światowej był magazynem wojskowym, po wojnie zaś Centrala Rybna przechowywała tu…solone śledzie. Jak widzicie, jego historia jest bardzo urozmaicona. 😉
Nowe Zoo
Zapewne największą atrakcją osiedla Maltańskiego jest Nowe Zoo – drugi pod względem powierzchni ogród zoologiczny w Polsce. Otwarto go 16 września 1974 roku. Od tamtej pory liczba zwierząt, które możemy tu zobaczyć, systematycznie wzrasta. Ogród prowadzi program odtwarzania populacji zwierząt w środowisku naturalnym.
Niewątpliwie dumą poznańskiego zoo jest słoniarnia – największa i najnowocześniejsza w Polsce i jedna z najnowoczesniejszych w Europie.
Powstają tu także kolejne obiekty, jak wybieg dla rysi, azyl dla niedźwiedzi czy dla tygrysów odebranych z transportu w nieludzkich warunkach na granicy polsko-białoruskiej. W tym roku do Poznania trafiły także zwierzęta z Kijowa i Odessy.
Fort III
Nie wszyscy odwiedzający zoo wiedzą, że na jego terenie znajduje się także fort! Fort główny III (Graf-Kirchbach, Gröber, Józefa Niemojewskiego) zbudowano w latach 1877-1881. Na co dzień nie można go obecnie zwiedzać, ale nam udało się “upolować” okazję do zobaczenia go podczas Dni Twierdzy Poznań. Serdecznie Wam polecam takie zwiedzania z przewodnikiem, bo to zupełnie inna bajka niż popatrzeć na same mury bez szerszego kontekstu. Największym zaskoczeniem dla mnie był fakt, że w okresie międzywojennym w forcie funkcjonowały mieszkania komunalne dla najbiedniejszych mieszkańców miasta. Aktualnie fortem opiekuje się Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Fortyfikacji, warto więc śledzić, kiedy pojawi się kolejna okazja na zwiedzanie.
Ścieżka wśród koron drzew
Jak już zwiedzicie fort i zoo, to na koniec proponuję jeszcze krótki spacer ścieżką w koronach drzew, która znajduje się kilka kroków od parkingu przy zoo. Jest to drugi tego typu obiekt w Polsce. Kładka ma około 250 metrów długości, a w najwyższym punkcie znajduje się 13 metrów nad ziemią.
Trzeba przyznać, że osiedle Warszawskie-Pomet-Maltańskie to chyba najciekawsze, które do tej pory zwiedziliśmy i jestem przekonana, że każdy, kto lubi naturę i/lub historię, znajdzie tu coś dla siebie!
Informacje praktyczne
Kościół Chrystusa Odkupiciela – ul. Trzemeszeńska 20
Parafia Greckokatolicka pw. Opieki Matki Bożej – ul. Toruńska 8
Cmentarz Komunalny Miłostowo – ul. Kępa 1
Fort III a – ul. Wrzesińska, na terenie cmentarza
Nowe Zoo – ul. Krańcowa 81
Fort III – na terenie zoo
Ścieżka w koronach drzew – dojście z parkingów przy zoo za dogowskazami
👍