Puszczykowo - Z rodziną przez Wielkopolskę

Dzisiaj zabieram Was w podróż do bardzo urokliwego i klimatycznego Puszczykowa. Zwiedziliśmy je w dwóch podejściach, za pierwszym razem tak nam się spodobało, że kolejnym zostaliśmy na weekend. 🙂

Dworce

Zacznę może nieco nietypowo, bo od dworców kolejowych. Liczące około 10 tysięcy ludności Puszczykowo ma ich aż dwa! Są to stacje Puszczykowo i Puszczykówko. Skąd wzięła się taka potrzeba? Otóż w drugiej połowie XIX wieku, kiedy uregulowano koryto Warty, miejscowość zaczęła się rozrastać i stała się eleganckim letniskiem. Panujący tu specyficzny mikroklimat i urokliwe położenie w otulinie lasów, nad rzeką, przyciągały rzesze letników. Ci bogatsi stawiali tu swoje wille, inny przyjeżdżali tylko wypocząć. Ruch był tak duży, że pociągi z Poznania kursowały co 10 minut i aby nie zakłócać ruchu dalekobieżnego, wybudowano dla nich dodatkowy tor! Również jeden dworzec nie był w stanie obsłużyć tylu pasażerów, dlatego wybudowano drugi. Ciekawostką jest fakt, że latach 50-tych XX wieku można było się tu także dostać…parostatkiem!

W zabytkowym budynku dworca Puszczykowo mieści się restauracja “Lokomotywa” (nie udało nam się tam zjeść, gdyż trafiliśmy na jakąś imprezę), a przy Puszczykówku koniecznie trzeba spróbować słynnych w okolicy lodów w lokalu rodziny Kostusiaków (we wrześniu udało nam się tam zajrzeć, teraz widzę informację o przerwie sezonowej).

Zabytkowe wille i domy

Aby poczuć klimat tego miejsca i wyobrazić sobie, jak wyglądały tu wczasy 100 lat temu, trzeba koniecznie udać się na spacer po mieście. Powłóczyć się uliczkami, podziwiając architekturę. Na stronie miasta znajdziecie propozycję dwóch szlaków – “Letniska Puszczykowo” oraz “Pereł Architektury”. Część punktów się powtarza, ja zebrałam je razem i udało nam się odhaczyć chyba wszystkie. 🙂 Nie będę jednak opisywać każdego jednego budynku, bo chyba nikomu by się tego nie chciało czytać. 😉 Skupię się zatem na tych najciekawszych.

Należy do nich na pewno willa Cyryla Ratajskiego. Została ona wybudowana w latach 1903-1905, a zakupiona przez tego prezydenta Poznania w 1918 roku. Zamieszkał tu na stałe i codziennie dojeżdżał stąd do pracy. Do willi należy duża działka, a położenie na skarpie nad Wartą zapewnia piękny widok. Ponoć pływanie motorówka po rzece było ulubionym zajęciem Ratajskiego. Bez wątpienia był on zakochany w tym miejscu, był członkiem „Towarzystwa Miłośników Puszczykowa, Puszczykówka i okolicy”. Dzięki jego staraniom Puszczykowo stało się jedną z pierwszych miejscowości w Wielkopolsce, które uzyskały dostęp do elektryczności.

Ważnym punktem na turystycznej mapie dawnego Puszczykowa było kąpielisko Rusałka i działający przy nim pensjonat. Mieściło się w nim 30 pokoi. Na tym nadrzecznym terenie organizowano koncerty czy świętowano “wianki” Dziś budynek został przekształcony na mieszkania.

W pobliżu znajdowała się także restauracja “Leśna”, działająca od początku XX wieku do lat 80-tych.

Nocować można było nie tylko w “Rusałce”. Letnisko “Silva”, powstałe około 1905 roku, pełniło funkcję domu zdrojowego i restauracji. Znajdowała się tutaj sala taneczna, a w ogrodzie plac zabaw dla dzieci i trzy korty tenisowe! W 1914 odbył się na tu pierwszy puszczykowski turniej tenisowy. Miejsce było jednym z nielicznych ośrodków życia polskiego w Puszczykowie pod zaborami.

Po drugiej stronie ulicy stoi opustoszała dziś willa Hertha. Znajdowały się tu w pełni wyposażone apartamenty o podwyższonym standardzie dla bogatszych letników. W każdym z dwóch dostępnych lokali były kuchnia, spiżarnia, 2 balkony, korytarz i klozet. Na tamte czasy, było to bardzo nowoczesne wyposażenie, w 1906 roku cały budynek był już podłączony do wodociągów.

Dzisiejszy Urząd Miejski mieści się w budynku wybudowanym w 1936 roku jako willa letnia dla Gertrudy Roweckiej, utytułowanej amazonki i florecistki. Pozostałością po pierwszej właścicielce jest zdobiąca front płaskorzeźba przedstawiająca konia w skoku z amazonką stojącą w strzemionach.

Pięknie odrestaurowana jest willa “Mimoza”. Jest to dawny pensjonat z restauracją wybudowany w stylu alpejskim. Dziś służy mieszkańcom jako Centrum Animacji Kultury.

Willa “Betania” powstała jako sanatorium. Jej nazwa pochodzi od zakonu sióstr Betanek, które przez pewien czas miały tu swoją siedzibę. Mieszkał tu prymas August Hlond, który przekazał posiadłość Towarzystwu Chrystusowemu dla Polonii Zagranicznej.

Kościół pw. Matki Boskiej Wniebowziętej

Niewątpliwym atutem tej świątyni jest jej piękne położenie pośród zieleni. Ten zabytkowy kościół wybudowano w latach 1923-1928. Początkowo miał powstać w stylu zakopiańskim, ostatczenie jednak w tym stylu jest tylko dzwonnica. Zarówno bryła świątyni, jak i jej wnętrze, charakteryzują się prostotą i skromnością.

Muzeum – Pracownia Literacka Arkadego Fiedlera

Dla tych, którym nie wystarcza samo włóczenie się po mieście, największą atrakcją będzie Muzeum- Pracownia Literacka Arkadego Fiedlera. Otwarto je już w 1974 roku w rodzinnej willi podróżnika i pisarza. Zamieszkał w niej z żoną i synami po powrocie z wojennej emigracji. Fiedler ze swoich podróży przywoził mnóstwo pamiątek i ciekawych eksponatów, które wiele osób chciało zobaczyć. W związku z tym zainteresowaniem postanowił więc upublicznić swoją kolekcję. Muzeum do dziś pozostaje w rękach rodziny – można tu spotkać syna, synową czy wnuka.

Liczba zgromadzonych tu eksponatów i ich różnorodność są naprawdę zdumiewające! W samym domu możemy zobaczyć pamiątki z podróży – zdjęcia, mapy, kolekcję owadów. Można tu także zakupić książki autorstwa Fiedlerów (nie tylko Arkadego!).

W oddzielnych budynkach znajdują się ekspozycje dotyczące Dywizjonu 303, świata indian, jest także wystawa tylko dla dorosłych prezentująca erotyczną ceramikę staroperuwiańską.

Częścią muzeum jest także okalający willę Ogród Tolerancji. Można tu podziwiać kopie wielu posągów czy rzeźb z całego świata. Są tu na przykład: posąg Buddy, kamienny kalendarz Azteków, głowa z Wyspy Wielkanocnej, a nawet statek Santa María Krzysztofa Kolumba w skali 1:1! W odsłonięciu tego eksponatu brał udział potomek podróżnika – również Krzysztof Kolumb. Na uwagę zasługuje także kopia w skali 1:1 brytyjskiego myśliwca Hawker Hurricane Mk I.

Częstym gościem bywał tu ponoć Bohdan Smoleń, który zostawił po sobie nietypową pamiątkę. 😉

Cmentarze

Gdyby ktoś po wizycie w muzeum chciał odwiedzić grób pisarza, musi udać się na cmentarz parafialny. Spoczywa tu także wielu powstańców wielkopolskich oraz sióstr i braci zakonnych. Uwagę przykuwa grobowiec Ewy Świtalskiej, żony znanego biznesmena.

Na terenie Niwki (dawniej oddzielna wieś, dziś integralna część Puszczykowa) do połowy XX wieku funkcjonował cmentarz ewangelicki. Dziś jest to miejsce zaniedbane, choć widocznych jest sporo mogił.

Na łonie przyrody

W Puszczykowie życie toczy się wokół rzeki i lasów. Nie można ich więc pominąć będąc tu na wycieczce!

Nad rzekę można się udać na przykład nad przystań wodną Puszczykowo-Niwka. Jest tu plac zabaw, miejsce na ognisko, można stąd również wyruszyć na spływ kajakowy.

W las weszliśmy w Rezerwacie Puszczykowskie Góry. To obszar ochrony ścisłej będący częścią Wielkopolskiego Parku Narodowego. Zajmuje obszaru prawie 10 ha, a ochronie podlega tu roślinność lasu liściastego i mieszanego o charakterze naturalnym. Teren faktycznie przypomina góry – wzniesienia morenowe sięgają nawej 117 m n.p.m., występują tu liczne wąwozy i rynny polodowcowe. O tej porze roku, przy dobrej pogodzie, jest tu naprawdę pięknie.

Gdzie jeść, gdzie spać

Podczas naszych wycieczek jedliśmy w restauracji “Sól i Pieprz”- z taką bardziej tradycyjną kuchnią oraz w małej, niepozornej pizzerii “Serca Pizza”. Oba miejsca mogę polecić.

Weekend natomiast spędziliśmy w HOT_elarni i byliśmy bardzo z tego pobytu zadowoleni!