Zastanawiałam się, jakie zdjęcie wybrać na główne do wpisu o dzielnicy Antoninek-Zieliniec-Kobylepole. Z miejscami, przez które się tylko przejeżdża tak już jest, że zazwyczaj po prostu kojarzą nam się z jakimiś charakterystycznymi punktami widzianymi z okien samochodu. Jednym z takich punktów, gdy wracamy z rodzinnych stron do Poznania, jest fabryka Volkswagena. To właściwie pierwsze, co widzimy, gdy wjeżdżamy do miasta. Zatem choć Antoninek ma o wiele więcej do zaoferowania, właśnie VW zostało przeze mnie uhonorowane. 😉
Przemysł
Jak już przy VW jesteśmy, to zacznijmy od najmniej turystycznego tematu, czyli od zakładów przemysłowych. Są w tym rejonie trzy, o których wspomnieć trzeba.
Na pierwszy rzut- a jakże- Volkswagen Poznań. Spółka powstała w 1993 roku, pierwotnie jako połączenie niemieckiej Volkswagen AG i istniejącej w Poznaniu od lat 70-tych XX wieku Fabryki Samochodów Rolniczych „Polmo”. Przed tą zmianą w FSR produkowano Tarpany. Dziś VW ma 4 zakłady w Wielkopolsce. W Antoninku znajduje się zakład nr 1 i główna siedziba przedsiębiorstwa. Produkowane są tutaj samochody użytkowe Caddy 4 oraz T6. Każdego dnia z linii produkcyjnej zjeżdża 750 pojazdów. Istnieje możliwość zwiedzania fabryk, lecz w trakcie pandemii została zawieszona do odwołania. Ponadto wejście było dopiero od 15-go roku życia, więc jeszcze rodzinnie nie moglibyśmy takiej wycieczki odbyć. Na pewno do nadrobienia!
Drugim zakładem, na który warto zwrócić uwagę, jest Huta Szkła “Antoninek”, będąca od 1998 roku w rękach amerykańskiej firmy Owens-Illinois. Zakład istnieje od prawie 90 lat, a każdego dnia z czterech linii produkcyjnych schodzi prawie 1,5 miliona sztuk opakowań szklanych najbardziej rozpoznawalnych marek w Polsce.
Ostatni to jedna z najbardziej kojarzących się z Poznaniem marek, czyli Lech Browary Wielkopolski, obecnie własność spółki Kompania Piwowarska. Został wybudowany w latach 1975-1980, w 1984 dobudowano do niego słodownię. W maju 2003 roku, tuż przy browarze, otwarto pierwsze w Polsce piwne centrum wycieczkowe Świat Lecha. Niestety, obecnie nie jest dostępne do zwiedzania i nie wynika to w tym wypadku z pandemii.
Kolej
W Antoninku napotkamy na dwa ciekawe przystanki kolejowe.
Pierwszy to Poznań-Antoninek, którego dworzec już nie funkcjonuje. Obecnie zatrzymują się tu tylko koleje regionalne. To także jeden z tych punktów, który kojarzy mi się z wjazdem do Poznania, zwłaszcza z czasów studenckich, kiedy podróżowałam pociągiem.
Drugi to Poznań Kobylepole Wąskotorowy – nieczynna stacja na nieistniejącej linii kolejki wąskotorowej Poznań – Środa Wielkopolska. Jest ona wpisana do rejestru zabytków, teren jest ogrodzony i wyglada na zamieszkały, dlatego nie można podejść i zobaczyć go z bliska.
Stare na nowe
Zabudowa Antoninka, Zielińca i Kobylepola to w większości domy jednorodzinne, typowym osiedlem z blokami jest właściwie tylko osiedle Przemysława. Są jednak miejsca o wyjątkowym klimacie.
Osiedle Warzelnia powstało w kompleksie dawnego Browaru Mycielskich. Józef Mycielski, który ze względu na stan zdrowia został odesłany do domu z pól walk powstania listopadowego, osiadł w Kobylepolu (wtedy jeszcze oddzielnej miejscowości), by w 1872 r. uruchomić tu browar i słodownię. Po śmierci hrabiego interes został przejęty przez Niemca Augusta Gerstenkorna, który zmienił nazwę na Brauerei Gutenbrunn. Pod tym szyldem funkcjonował przez całą drugą wojnę światową. W 1945 roku, podczas walk o Poznań, browar uległ znacznemu zniszczeniu, ale szybko został odbudowany i wznowił działalność. Działał on do 1976 roku i został zastąpiony nowoczesnym zakładem na ulicy Szwajcarskiej. Dziś na terenie kompleksu można zamieszkać w klimatycznych apartamentach. Sam budynek browaru ma podobno zostać odrestaurowany. Udało mi się znaleźć artykuły z 2018 roku wskazujące, że będą tam lokale biurowe i usługowe, ale z zewnątrz nie wygląda, żeby aktualnie coś się tam działo.
Innym historycznym miejscem, gdzie można zamieszkać, jest Młyn nad Cybiną. Oryginalny budynek z XIX wieku leży u ujścia rzeki Cybiny do Jeziora Swarzędzkiego i prezentuje się naprawdę bardzo klimatycznie.
Darzybór
Zupełnie inny rodzaj mieszkań znajdziemy na osiedlu Darzybór. Jest to modelowe, pilotażowe osiedle socjalne powstałe z aktywnym udziałem osób wykluczonych społecznie, które były angażowane na wszystkich etapach projektu – od planowania po wykonanie. Fundacja Pomocy Wzajemnej „Barka” otrzymała od miasta teren na to osiedle i w 2006 roku powstały pierwsze domy. Jest tu miejsce dla 32 gospodarstw domowych. Na dziedzińcach wydzielono place zabaw. Dziedzińce te miały mieć charakter integracyjny, podobnie jak przeszklone ściany domów, które na nie wychodziły. Dzięki specjalnemu systemowi budowy, w procesie mogły brać udział także osoby niewykwalifikowane. Lokale zostały przydzielone rodzinom znajdującym się w bardzo trudnej sytuacji i podopiecznym fundacji Barka, uczestniczącym w jej programach. Planowo w takim socjalnym mieszkaniu rodzina miała przebywać maksymalnie trzy lata, które miały starczyć na uzyskanie samodzielności materialnej i społecznej. Umowę najmu odnawia się co roku, warunkiem koniecznym jest uczestnictwo w programach aktywizacyjnych oraz terminowość w regulowaniu opłat.
Choć osiedle wygląda bardzo schludnie, eksperyment nie do końca się powiódł. Przeprowadzone w 2010 roku badania społeczne wykazały, że zdecydowana większość mieszkańców korzysta z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie i mieszka tam ponad 4 lata, więc dłużej, niż zakładano. Zamiast integracji przeszklone ściany powodują dyskomfort i skrępowanie, a między mieszkańcami dwóch części osiedla – tej dla osób pracujących i tej dla osób z problemami, panują dość wrogie nastroje. Co więcej, położenie z dala od centrum powoduje dodatkową izolację i utrudnia uczestniczenie w życiu społecznym czy kulturalnym miasta. Także jakość budynków okazała się pozostawiać wiele do życzenia.
Są prowadzone jednak działania fundacji i wspierających ją organizacji, aby poprawić tę sytuację.
Cmentarz przy ul. Leśnej
Jak już jesteśmy przy zakwaterowaniu, to przejdźmy do nieco innego rodzaju kwater. Przy ul. Leśnej, w sąsiedztwie fabryki VW, znajdziemy nieczynny od 1962 r. cmentarz katolicki. Powstał on w 1938 roku, ostatniego pochówku dokonano zaś w 1951 roku. Zaprzestanie działalności związane było z powstaniem cmentarza na Miłostowie. Spoczywa to 95 osób, między innymi repatrianci z Kresów Wschodnich i Westfalii, którzy zmarli podczas podróży na pobliskiej stacji Poznań Antoninek.
Lizawka
Zmienimy teraz temat. W okolicach ulicy Bałtyckiej, ukryty wśród lasu, znajduje się gościniec Lizawka. Jest tu hotel i restauracja, która określana jest jako “ambasada polskiej dziczyzny”. Wokół dziczyzny i polowań kręci się tu wszystko – na dużym terenie mamy tu strzelnicę myśliwską, sklep myśliwski i rusznikarnię, w której na zamówienie wykonywana jest broń. Zatem jeśli są wśród Was tacy, którzy lubią polować lub jeść to, co upolują inni, powinniście zajrzeć do Lizawki!
Na spacer
W Antoninku czy Zielińcu problemem nie jest, gdzie znaleźć miejsce na spacer, lecz którą trasę wybrać!
Możemy udać się nad poznański brzeg Jeziora Swarzędzkiego, gdzie po spacerze przy leśniczówce Zieliniec znajdzie się miejsce na ognisko czy grilla.
W Antoninku i Kobylepolu zaś znajdują się cztery stawy (Antoninek, Młyński, Browarny i Olszak). My wybraliśmy trasy szlakiem nad Stawem Browarnym oraz szlakiem w Dolinie Cybiny i Kaczeńca w użytku ekologicznym Olszak. Są tu tablice edukacyjne, kładki i miejsca wypoczynku. Świetne miejsce na rodzinny spacer, zwłaszcza w taki słoneczny jesienny dzień, jaki nam się trafił (przynajmniej na czas samego spaceru).
Gdybyście po tym chodzeniu zgłodnieli, w pobliżu jest “Browarna przystań”, powstała na miejscu spalonego lokalu „Młyńskie koło”.
Dawno nie mieliśmy tak długiej i zróżnicowanej wycieczki, więc myślę, że każdy znajdzie tu coś dla siebie!
Informacje praktyczne
Volkswagen Poznań – Warszawska 349
Huta Szkła Antoninek, spółki O-I Poland S.A. – Gorzysława 31/37
Kompania Piwowarska – Szwajcarska 11
Dawna stacja kolejowa Poznań Antoninek – Radziwoja 61
Poznań Kobylepole – dawny przystanek Średzkiej Kolei Powiatowej – Folwarczna 18
Browar Mycielskich – Majakowskiego 309
Warzelnia – Majakowskiego 309a/46
Młyn Nad Cybiną – Sarnia 2
Darzybór – ul. Darzyborska 15
Cmentarz – Leśna 4
Gościniec Lizawka – Bałtycka 79
Strzelnica PZŁ Lizawka Oś SKEET – Bałtycka 79
J. Szymkowiak – Poznań – sklep myśliwski i rusznikarnia – Bałtycka 79a
Leśniczówka Zieliniec – Darniowa 52, parking w pobliżu leśniczówki
Szlak nad Stawem Browarnym – parking leśny Browarna 45. Nad staw Olaszak szliśmy z tego samego punktu startowego.
Browarna Przystań – Browarna 37